Most w Maurzycach pod Łowiczem kandydatem na Pomnik Historii i listę UNESCO (FOTO)

W środę 7 maja pod Łowiczem, przy zabytkowym moście w Maurzycach, odbyło się spotkanie, które wpisuje się w zainicjowane starania o wpisanie tego wyjątkowego obiektu na krajową listę Pomników Historii. W dalszej perspektywie celem jest także umieszczenie mostu na prestiżowej Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Inicjatywa wyszła od Związku Mostowców Rzeczypospolitej Polskiej, we współpracy z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad.

Most na rzece Słudwi w Maurzycach to nie tylko zabytek, ale i symbol milowego kroku w rozwoju inżynierii mostowej. To pierwszy na świecie w całości spawany stalowy most drogowy – zaprojektowany przez wybitnego polskiego inżyniera prof. Stefana Bryłę. Oddany do użytku w grudniu 1929 roku, miał zaledwie 27 metrów długości i 6,8 metra szerokości, ale jego znaczenie technologiczne było ogromne. Zastosowanie techniki spawania pozwoliło na zmniejszenie masy obiektu do 56 ton – aż o 14 ton mniej niż wynosiłaby masa klasycznego mostu nitowanego. To oznaczało rewolucję – ta innowacja stała się inspiracją dla budowniczych mostów na całym świecie.

Pierwotnie projekt zakładał połączenie techniki nitowania i spawania, ale po opracowaniu nowych przepisów przez prof. Bryłę, całość przeprojektowano i wykonano jako spawaną. Próby wytrzymałościowe wykazały znakomitą odporność konstrukcji – przy zakładanym ugięciu do 40 mm, rzeczywiste wyniosło zaledwie 20 mm na jednym dźwigarze.

[FOTORELACJA]11582[/FOTORELACJA]

Most, który przetrwał burze dziejów

Choć most był dwukrotnie uszkadzany podczas działań wojennych – w 1939 i 1945 roku – za każdym razem go odbudowywano. W 1968 roku został oficjalnie wpisany do rejestru zabytków. Most przez wiele lat służył jako element trasy łączącej Warszawę z Poznaniem, jednak z czasem jego szerokość przestała odpowiadać rosnącym wymaganiom ruchu drogowego na tej trasie. Wówczas przeniesiono go o około 20 km w górę rzeki. Dziś nie pełni już funkcji komunikacyjnej, ale jego wartość historyczna i inżynierska pozostaje nie do przecenienia.

Krok po kroku do UNESCO

Jak wyjaśnił Krzysztof Dudek, członek Związku Mostowców RP i znawca historii inżynierii mostowej, obiekt ten doskonale ilustruje przełom technologiczny w budownictwie. Z tego powodu zasługuje nie tylko na uznanie krajowe, ale i międzynarodowe. Obecnie w Polsce jedynym mostem uznanym za Pomnik Historii jest obiekt w Ozimku na Małej Panwi.

Polski w rozwój światowej inżynierii

Za inicjatywą wpisania mostu w Maurzycach na krajową listę Pomników Historii, a docelowo także na listę światowego dziedzictwa UNESCO, stoją przedstawiciele Związku Mostowców Rzeczypospolitej Polskiej – Marek Gotowski, wiceprzewodniczący organizacji, oraz Krzysztof Dudek, członek kujawsko-pomorskiego oddziału związku i pasjonat historii mostów. To oni, w porozumieniu z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad – zarządcą infrastruktury – podjęli konkretne działania, które mają doprowadzić do formalnego uhonorowania tej wyjątkowej konstrukcji. Ich celem jest nie tylko ochrona zabytku, ale też popularyzacja polskiego wkładu w rozwój światowej inżynierii.