Od kilku dni skrótowiec KPO kojarzy się najbardziej ze słowem jachty. Afera z przyznaniem  środków z Krajowego Planu Odbudowy na przedsięwzięcia dość wątpliwe, stawia rząd w kiepskim świetle. Jak oceniają warunki przyznawania unijnej pomocy łowiccy przedsiębiorcy?

Krajowy Plan Odbudowy to słowa magiczne. Miały swe znaczenie w kampanii wyborczej przed wyborami parlamentarnymi w roku 2023. Rządowi PiS zarzucano wtedy, że pozbawił Polskę tych pieniędzy naruszając praworządność w Polsce, choć to nikt inny jak ówczesna opozycja najbardziej o tej rzekomej niepraworządności w Brukseli gardłowała, nie wstydząc się przekonania, że PiS odsuną od władzy w kraju "ulica i zagranica".

Gdy już za nowej władzy do Polski te fundusze trafiły, miały zrekompensować przedsiębiorcom straty poniesione z powodu  lockdownu w czasie pandemii. No właśnie: jak były wykorzystywane?  W tym konkretnym przypadku chodzi o pieniądze dla przedsiębiorstw z branży HoReCa (hotelarstwo i gastronomia - z angielskiego: Hotels, Restaurants, Catering). Ministerstwo funduszy i polityki regionalnej zleciło kontrolę ich przyznawania. 

Spraw nakręciła się właściwie sama: na stronie KPO pojawiła się interaktywna mapa, na której można sprawdzić, na co przedsiębiorcy wykorzystali pieniądze. Internauci rozsyłają sobie do niej linki, bo najciekawsze dane zawarte były w arkuszu Google. Na naszym terenie korzystających było, jak się okazuje, bardzo niewielu. 

Browar Bednary: zgodnie z zasadami sztuki

Z programu skorzystać ma zamiar - gdyż pieniędzy jeszcze nie otrzymał - właściciel Browaru Bednary Rafał Łopusiński. W jego przypadku pieniądze będą wydane dokładnie tak, jak wydane być powinny: na sprzęt ewidentnie wzmacniający ofertę przedsiębiorstwa. Browar poniósł straty w czasie pandemii, stąd kwalifikował się do skorzystania ze środków z KPO; to po pierwsze. Po drugie dotację przeznaczono na zakup linii technologicznej z wykorzystaniem pasteryzatora przepływowego, która umożliwia produkcję napojów bezalkoholowych, tak słodowych jak i niesłodowych. 

Linia zaczęła działać w tych dniach, posłuży do wyrobu dwóch napojów. Pierwszy to bezalkoholowe piwo "Origami crane", drugi jest nadal tajemnicą. Linia kosztowała ok. 240 tysięcy złotych, przedsiębiorca sfinansował ją całkowicie z kredytu, ale wystąpił o dofinansowanie. Wniosek, złożony w lutym tego roku, przeszedł ocenę formalną, z początku jednak znalazł się tylko na liście rezerwowej. Dopiero w późniejszym terminie Browar Bednary został poinformowany, że projekt dofinansowanie otrzyma - ale na razie pieniądze jeszcze nie nadeszły. 

Rafał Łopusiński nie ukrywa obaw, że wykryte nieprawidłowości w dofinansowaniach mogą zagrozić wypłatom w tak oczywistych przypadkach jak przedsięwzięcie jego firmy.

Hotel Rozdroże: nie dostali pieniędzy. Powód absurdalny

Jacek Haczykowski, właściciel hotelu Rozdroże w Nieborowie występował o pieniądze z KPO dla swojej firmy. Był do tego jak najbardziej uprawniony: w pandemii hotel musiał być przez długi czas zamknięty, spadki przychodów sięgały 90%.

Gdy pojawiła się możliwość skorzystania z funduszy dla branży HoReCa, złożyli do programu wniosek o maksymalną możliwą pulę 540 tys. zł. Pieniądze te zamierzali przeznaczyć na fotowoltaikę dla hotelu, na stacje ładowania samochodów elektrycznych oraz na rowery elektryczne dla gości - oceniali, że stworzenie im możliwości wypożyczenia będzie atrakcyjną ofertą dla osób chcących zwiedzać okolicę, tym bardziej, że z wolna rozrasta się sieć ścieżek rowerowych wokół Nieborowa. 

Dotacji nie otrzymali. Jacek Haczykowski ocenia kryteria oceny wniosków jako nieprecyzyjne i niejasne. I trudno nie przyznać mu racji, skoro jako powód odmowy przyznania środków podano mu brak zgody zarządcy drogi, przy której stoi hotel, na zamontowanie ładowarek do samochodów elektrycznych w pasie drogowym. Tymczasem przedsiębiorcy zgoda ta nie była potrzebna, bowiem ładowarki zamierzał zainstalować na terenie własnym hotelu, nie w pasie drogowym.

Odwoływał się od decyzji - bez skutku. Pieniędzy nie otrzymał. 

Hotel Eco: był odczuwalny nacisk

Właściciel hoteli Eco w Łowiczu i w Piaskach pod Nieborowem Bolesław Mostowski o pieniądze z KPO nie występował. W trakcie covidu dokonywał zmian organizacyjnych, stąd nie mógł wykazać spadku przychodów na jednym NIP-ie. Miał zresztą wątpliwości co do kryteriów przyznawania pomocy, bowiem uważa, że pomocą winna być objęta cała branża, bo spadek przychodów można było łatwo zafałszować nie wystawiając po prostu paragonów. A właśnie spadek przychodów był jedynym kryterium uprawniającym do skorzystania z pomocy z KPO. - Jeśli rząd zamyka całe sektory, to powinien interweniować sektorowo - uważa Mostowski.

A post factum? - Program był źle przygotowany - ocenia. - Nie wygrywały najlepsze projekty. 

Skąd to wynikało? - Można było zauważyć, że był duży nacisk na to, by te środki, a było ich dużo, jak najszybciej wykorzystać. 

Polonia i Biała Dama: nie było funduszy na to, na co byśmy potrzebowali

Krzysztof Gajda, zaangażowany wraz z Katarzyną Kośmider w prowadzenie tak znanych lokali jak Polonia i Szkiełka w Łowiczu czy Biała Dama w Nieborowie, mówi w rozmowie z NŁ, że nie występował o pieniądze z KPO. - Nie występowaliśmy, bowiem w tym, co robimy nie mieliśmy potrzeb, natomiast inne przedsięwzięcia, które planujemy, nie mogły, oceniając założenia programu, wsparcia otrzymać. Na Centrum Edukacji Historycznej, które planuję w gmachu pobernardyńskim, nie było jak pieniędzy otrzymać.

Gajda uważa, zastrzegając, iż ucieka od ocen politycznych, że rozbudowanie oferty przez restauratorów o "drugą czy trzecią nogę" działalności ma sens, a pojedyncze przypadki inwestowania w wątpliwe przedsięwzięcia nie powinny przesłonić sensu samego wsparcia. 

Jednak w obliczu burzy, która wybuchła, mówi z odcieniem ulgi w głosie: - Nie występowaliśmy o te pieniądze, więc teraz nie mamy problemu. Nie zazdroszczę beneficjentom rozliczania teraz otrzymanej pomocy, bo będzie czepianie się każdego przecinka.

wal