Łowicz. Zespół Ksinzoki ocalił mnóstwo przyśpiewek łowickich

28 stycznia o godz. 16 w Łowickim Ośrodku Kultury w Łowiczu odbędzie się promocja płyty nagranej przez Zespół Śpiewaczy Ksinzoki pt. "Łowickie przyśpiewki weselne". Płyta powstała dzięki dofinansowaniu z Urzędu Miejskiego w Łowiczu w ramach projektu "Tańcem, pieśnią, słowem - upowszechnianie kultury ludowej Księżaków".

Projekt obejmuje wydanie płyty i koncert w ŁOK. Na płycie znalazły tylko weselne przyśpiewki, które zostały nagrane na scenie ŁOK (która jest wyciszona jak studio nagrań) 22 października 2022 roku. W nagraniu nie brał udziału cały zespół, ale 9 osób o charakterystycznych głosach, chodziło również o to, aby one miały "ten zadzior", który mieli śpiewacy na tradycyjnych weselach, którzy improwizowali, za pomocą przyśpiewek prowadzili swoisty dialog, a może nawet rywalizację, bo przecież po jej zakończeniu zdarzała się ocena, kto kogo "ośpiewał". 

I tak na płycie usłyszymy jak łowickie przyśpiewki śpiewają: Joanna Bolimowska, Teresa Ciesielska, Stanisław Madanowski, Renata Małaszek, Urszula Okraska, Barbara Siekiera. Leszek Wiercioch, Leszek Wiśniewski i Monika Zabost. Na płycie jako śpiewak nie jest wymieniony Szymon Mońka, który grał na akordeonie, a jego siostra Weronika Mońka-Chwała na skrzypcach, ale pani Joanna zdradziła nam, że głos również usłyszymy.

Kierownik zespołu Ksinzoki Joanna Bolimowska w rozmowie z nami podkreśla, że bardzo jej zależało na ocaleniu przyśpiewek, bo są one ważną częścią naszej tradycji. Na tradycyjnych weselach w Księstwie Łowickim ludzie potrafili się świetnie bawić, pomimo biedy, która wielu mieszkańcom doskwierała. Organizowano duża wesela, co nie znaczy, że dla organizatorów - a byli nimi rodzice - były one kosztowne. Ludzie dawali na wesela jajka, kury i inne wiktuały, jakie mieli i wszystko razem przygotowali. 

Ale też na tych weselach nie był tak jak na obecnych, że stoły od początku do końca są zastawione, tylko podawano posiłek, jedzono go, a po nim sprzątano. Między posiłkami był czas na zabawę, taniec i śpiew.

A warto jeszcze dodać, że w przyśpiewkach weselnych improwizowaniu podległaby nie tylko słowa, ale też melodie. Śpiewano więc przyśpiewki na zupełnie inne melodie niż te, które znane są z łowickich piosenek ludowych. Aby płyta była dla słuchacza urozmaicona, wybrano te melodie, ale też przyśpiewki, które dotyczą: pary młodej, ojców czyli rodziców, starszych drużbów, muzykantów, kucharki i gości.

- Czasem są to konwersacje, czasem uwagi pod czyimś adresem, które nie zawsze były grzeczne, ale też nie zawsze wymagały odpowiedzi - mówi Joanna Bolimowska. Na koniec dodaje, zachęcając do przyjścia na koncert, że przyśpiewki były tak ważną częścią wesela, że na takie, na których spodziewano się, że wśród gości zabraknie śpiewaków przyśpiewek (np. małżeństwo było mieszane i jedno z państwa młodych było z miasta), to zapraszano specjalnie na wesele niektórych gości tylko dlatego, że umieli śpiewać.